POTvis, het project

Wat is het project POTvis

Via het project POTvis willen we de Oostendenaars en de visserijsector opnieuw dichter bij elkaar brengen. We zetten Oostende op de kaart als maritieme stad en maken consumenten bewuster van lokale vissoorten.

Oostende en visverwerking, een verhaal over generaties heen

Visverwerking is altijd een belangrijk onderdeel geweest in Oostende. Al sinds de 19e eeuw zorgde de visserij voor werk en welvaart in de stad. De sprot- en haringrokerijen waren druk bezochte plaatsen waar vakmanschap centraal stond. Hoewel technieken en productiemethodes veranderden, bleef de liefde voor traditionele bereidingen bestaan.

Daarnaast speelde Oostende een belangrijke rol in de visconservenindustrie. De legendarische Sprotfabriek, officieel bekend als Excelsior, gaf vanaf 1896 werk aan honderden Oostendenaars. De fabriek was een symbool van ambacht en industriële vooruitgang, maar sloot kort na de Tweede Wereldoorlog de deuren. Toch leeft de traditie van visverwerking verder.

Breng je visbewaringstechniek tot leven

De visserijsector staat voor verschillende uitdagingen. Veel lokaal gevangen vis haalt de minimumprijs niet op de veiling en wordt verwerkt tot vismeel. Vlaamse consumenten kiezen vaak eerder voor bekende soorten zoals zalm en kabeljauw ipv de diverse smaakvolle vissoorten uit de Noordzee. Door bewuster te kiezen voor lokale seizoensvis, kunnen burgers bijdragen aan een duurzamere visserij en planeet.

Het project POTvis wil iedereen laten kennismaken met onze diverse lokale vangst. Door middel van bereidings- en bewaringstechnieken willen we de culinaire rijkdom van onze lokale vangst in de kijker zetten en verspilling tegengaan.

Oproep: bouw mee aan een Oostendse vistraditie

Via het project POTvis zoeken we manieren om vis te verwerken en te bewaren, zodat iedereen die onze Noordzeevis wil proeven er ook later, na zijn bezoek aan Oostende, van kan genieten. In heel Europa bestaan traditionele methodes om vis te bewaren. Zo eten ze in IJsland al eeuwenlang hákarl (gefermenteerde haai). In Zweden is Inlagd Sill (ingelegde haring) dan weer een populaire manier om vis te conserveren.

Heb jij een manier om vis langer te bewaren en smaakvoller te maken? Of het nu gaat om een familierecept dat al generaties meegaat of een moderne twist op een klassieke verwerkings- of bewaarmethode, wij willen het horen!  

Denk bijvoorbeeld aan:

·         Inleggen in olie of zuur – Maak jij een smaakvolle vischutney of bewaar je vis in olie met kruiden?

·         Fermenteren – Heb je een recept voor gefermenteerde vis, vissaus of visrilette?

·         Roken en drogen – Heb je een zelfgebouwde rookcabine en wil je jouw smaken met ons delen?

·         Nieuwe toepassingen – Ontwikkel je een uniek visproduct zoals vischarcuterie, vispoeder of een krachtige Noordzeevissoep?

Heb je zelf niet onmiddellijk een idee of voorstel? Maar wens je aan de slag te gaan met oude of andere Europese recepten en die een eigen twist geven? Antenne stelt gedurende de zomer haar keuken ter beschikking als vislabo. Daar krijg je de nodige ingrediënten, kookboeken, materiaal en begeleiding om samen aan de slag te gaan. 

Samen zoeken we hoe we jouw experiment kunnen laten slagen!

Waarom meedoen?

Kandidaten krijgen de mogelijkheid om samen te werken met lokale chefs om hun recept verder te verfijnen. Daarnaast proef je ook nieuwe visbereidingen van andere deelnemers en wisselen we kennis met elkaar uit. Ten slotte verschijnt jouw recept in een POTvis-receptenboek.

Breng via jouw product een krachtig verhaal tot leven – voor en over de visserijsector.

Hoe verloopt de rest van het traject? 

Alle ingezonden recepten krijgen de kans om verder verfijnd te worden in de keuken van Antenne, onder begeleiding van een professionele chef. Zo worden ze geperfectioneerd tot een smakelijk en haalbaar eindresultaat.

Eind december worden de afgewerkte recepten gepresenteerd aan een professionele jury.

Jurycriteria POTvis – Beoordeling van de recepten

Op basis van de onderstaande criteria selecteert de jury vijf recepten die effectief in productie gaan in een tijdelijk sociaal atelier.

1. Lokale vangst
   Gebruikt het recept vis die lokaal gevangen is, bij voorkeur bijvangst of minder gekende soorten van Belgische vissersvaartuigen?
2. Duurzaamheid
   Worden andere ingrediënten bij voorkeur regionaal en seizoensgebonden gekozen?
3. Smaak
   Is het product smaakvol en aantrekkelijk voor een breed publiek?
   
4. Houdbaarheid
   Hoe goed leent het zich tot bewaring, en op welke manier (bijv. fermentatie, pekelen, sterilisatie) wordt de houdbaarheid gegarandeerd?
5. Verhaal
   Welk verhaal zit er achter het recept? Visserij, persoonlijke ervaringen, of sociale thema’s?
6. Innovatie
   In welke mate brengt het recept iets nieuws, of herinterpreteert het traditionele bereidingen op een frisse manier? Speelt het in op actuele lokale noden of voedselverspilling?
7. Reproduceerbaarheid in een sociaal atelier
   Is het recept haalbaar om te maken binnen de context van een sociaal productieatelier? Denk aan de benodigde vaardigheden, apparatuur, kostprijs en tijdsinvestering. Kan het op kleine schaal geproduceerd worden?

Tewerkstelling via sociaal werkatelier

In Oostende zijn heel wat mensen op zoek naar zinvol werk en een plek waar ze hun vaardigheden kunnen ontwikkelen. Tegelijk vragen sectoren zoals visserij, horeca en voedingsbedrijven om extra handen. POTvis wil die werelden met elkaar verbinden en doet dat op een originele manier: door het verwerken van lokale vangst tot 5 smaakvolle, nieuwe producten met een verhaal.

Zo promoten we niet alleen de rijke diversiteit aan lokale vis, maar verkennen we ook nieuwe tewerkstellings- en opleidingskansen. We richten ons op mensen die goesting en het potentieel hebben om te groeien. 

Jouw recept kan daarbij het verschil maken!

Wanneer je een recept deelt, geef je niet alleen een idee door – je creëert een kans. Uit alle inzendingen selecteren we eind december 2025 vijf recepten die verder ontwikkeld worden in een tijdelijk visatelier waar mensen kunnen leren en groeien.

Ze krijgen opleiding in visverwerking, voedselveiligheid, kookvaardigheden, productontwikkeling én bouwen zo aan zelfvertrouwen, ritme, structuur en samenwerking. Elk recept wordt zo een opstap naar persoonlijke groei.

Hoe POTvis werkt aan opleiding en werk via vis

Stad Oostende selecteerde 16 gemotiveerde deelnemers die twee keer per week in de keuken staan met chef Jan. Ze volgen er een praktische opleiding rond vis en koken. De ateliers zijn gevarieerd: we vertrekken vanuit hun eigen kennis (bijvoorbeeld: “maak jouw favoriete visgerecht”) én we inspireren hen met sessies over lokale Noordzeevis. Denk aan samen gaan kruien, een bezoek aan de vistrap of het maken van rolmops en vissaus. We oefenen zo basisvaardigheden zoals: orde, structuur, hygiëne (HACCP), samenwerking en duidelijke communicatie.

Van opleiding naar productie

De gemotiveerde deelnemers krijgen de kans om verder te groeien en kunnen zich inschrijven om mee te werken aan de productiefase. Die productiefase zal deel uitmaken van de opleiding keukenmedewerker van de VDAB. 

In 2026 zal een belangrijk onderdeel van de opleiding bestaan uit de productie van onze 5 nieuwe visproducten in bokalen, met vis die normaal niet wordt benut.

Die eerste producten worden nadien feestelijk voorgesteld tijdens een cultureel slotevent, waar we de nieuwe vakmensen en producten in de kijker zetten. Op die manier willen we een brug leggen tussen culturele, sociale en economische sectoren. Die laatste kan enerzijds kennismaken met nieuwe potentiële werknemers en kansen zien in de verdere verduurzaming van de producten.

Elke bokaal die in het atelier gemaakt wordt, vertelt iets bijzonders:

• over een visser die zijn vangst beter kan benutten,
• over een deelnemer die met trots zijn eerste product in handen houdt,
• over een stad die gelooft in samenwerking en kansen.